Miyom Nedir?
Rahim miyomları, rahim içinde ve çevresinde ve bazen servikste yer alan anormal düz kas dokusu kitleleridir. Genelde birden fazladırlar, ancak bazen tek olabilirler. Bu lezyonlara sıklıkla atıfta bulunulan diğer terimler,
- leiomyomlar
- veya uterus fibromlarıdır.
Miyomlar genellikle rahim gövdesinde bulunur, ancak bazen servikste de görünebilirler.
Miyom Çeşitleri
Genellikle bulundukları yere göre üç kategoriye ayrılırlar:
1. Subserozal:
Karın boşluğuna doğru büyürler. En yaygın olanlarıdır (%55).
2. Intramural:
Myometrium kalınlığında kalırlar. Myometriumun orta kısmında çoğalırlar ve rahmin boyutunu arttırırlar. Sıklıkları %40 civarındaıdr.
3. Submukozal:
Rahim boşluğuna doğru büyürler. Bunlar en az görülenlerdir (%5), ancak menstrüel kanamayı (hipermenore) artırdıkları ve demir eksikliği anemisine neden olabildikleri için daha fazla semptoma neden olanlardır. Kötü huylu olma olasılıkları daha yüksektir.
Rahim fibroidlerinin belirtileri nelerdir?
Birçok uterin fibroid herhangi bir semptom göstermez. Bununla birlikte, rahim fibroidleri teşhisi konan hastaların yaklaşık üçte birinde;
- karında kitle,
- anormal rahim kanaması,
- pelviste veya alt karında ağrı,
- komşu organlarda bası semptomları,
- bel ağrısı,
- üriner semptomlar görülür.
Fibroidlerin ortaya çıkmasıyla en sık ilişkili semptom anormal uterin kanamadır.
Bazen kısırlık sorununa katkıda bulunabilirler. Ancak infertilitenin tek nedeni olarak infertil hastaların sadece %2-3’ünde ortaya çıktığı göz önünde bulundurulmalıdır. Ayrıca düşükleri tekrarlamakla da bağlantılılar.
En yaygın miyom semptomları
Rahim miyomlarının en yaygın belirtileri şunlardır:
- Dönemler arasında kanama.
- Ağır adet kanaması, bazen kan pıhtıları.
- Normalden daha uzun sürebilen adet dönemleri.
- Daha sık idrara çıkma ihtiyacı.
- Adet sırasında pelvik kramplar veya ağrı.
- Alt karın bölgesinde dolgunluk veya basınç hissi.
- Cinsel ilişki sırasında ağrı.
- Bel ağrısı.
Çoğu zaman fibroidleriniz olabilir ve hiçbir semptomunuz olmayabilir. Doktorunuz bunları fiziksel bir muayene veya başka bir test sırasında bulabilir. Yakın zamanda yapılan bir araştırma, henüz menopoza girmemiş kadınlarda bazı küçük miyomların küçüldüğünü de göstermektedir.
Rahim miyomlarının nedenleri nelerdir?
Rahim miyomlarının kesin nedeni belirlenmemiştir. Ancak büyümeleri için östrojene ihtiyaç duyduklarına dair kanıtlar vardır. Östrojene bağımlı bir tümör olduğu kabul edilmektedir.
- Kalıtsal faktör bazen rahim miyomlarını etkileyebilir.
- Vücut hormonları miyomlar üzerinde etkilidir.
Rahim miyomları o kadar küçük olabilir ki onları görmek için mikroskop gerekir. Ayrıca büyük bir boyuta da ulaşabilirler. Tüm rahmi doldurabilir ve birkaç kilo veya kilogram ağırlığında olabilirler.
Kim miyomdan muzdarip olabilir?
Dört veya beş kadından birinin rahim fibroidlerine sahip olduğu tahmin edilmektedir. Genellikle 30-50 yaş arasındaki kadınlarda görülürler ve genellikle menopozdan sonra boyutları küçülür. Fibroidler 20 yaşın altındaki kadınlarda nadirdir. Afrikalı-Amerikalı kadınlarda beyaz, Hispanik veya Asyalı kadınlardan daha yaygındır. Genellikle tedavi gerektirmezler.
- Aşırı uterin kanama,
- ağrı,
- basınç hissi,
- kısırlık,
- düşük
- ve erken doğuma neden olabilirler.
Cerrahi tedavi genellikle bu sorunları düzeltebilir, ancak tekrar ortaya çıkma olasılıklarının olduğu unutulmamalıdır.
Miyomlar nerelerde görülür?
- Rahim kas duvarında (miyometrialler)
- Rahim astarının yüzeyinin hemen altında (submukozal)
- Rahim dış kaplamasının hemen altında (subserozal)
Miyom nasıl teşhis edilir?
Miyomları teşhis etmek her zaman kolay değildir. Obezite, miyomların tespit edilmesini zorlaştırabilir. Bu yaralanmaların tanısında kullanılabilecek ve yaygın olarak kullanılan diğer yöntemler şunlardır:
- Pelvik ultrason: Uterusun bir görüntüsünü oluşturmak için ses dalgalarını kullanır. (bu yaralanmaların tanısında en güvenilir yöntemdir),
- Bilgisayarlı aksiyal tomografi
- Manyetik rezonans: Bir görüntü oluşturmak için güçlü mıknatıslar ve radyo dalgaları kullanır.
- Histeroskopi
- Tanısal laparoskopi
- Salin infüzyon ultrasonu (sonohisterografi): Uterusun ultrason kullanılarak daha kolay görülmesini sağlamak için uterusa bir salin solüsyonu enjekte edilir.
- Endometriyal biyopsi: Olağandışı kanamanız varsa kanser aramak için uterus astarının küçük bir parçasını çıkarır.
Miyomların cerrahi tedavisi için kullanılabilecek ameliyat türü, yerleşimine, semptomlarına, boyutlarına ve hastanın doğurganlığını veya menstrüasyonu koruma isteğine göre değişir.
Rahim miyomları nasıl tedavi edilir?
Miyomları tedavi etmek için kullanılan prosedürler;
Histeroskopi:
Bu prosedür rahim içinde büyüyen miyomları çıkarabilir.
Endometriyal ablasyon:
Bu prosedür bazen fibroidlerle ilişkili ağır kanamayı tedavi etmek için kullanılır. Fibroidlerin boyutu küçük olduğunda en iyi sonucu verir. Genellikle adet görmeyi tamamen durdurur.
Uterin arter embolizasyonu:
Bu prosedür, fibroide kan akışını durdurarak küçülmesine ve ölmesine neden olur.
Alacağınız tedavi türü şunlara bağlı olacaktır:
- Yaşınız
- genel sağlığınız
- belirtileriniz
- miyom türü
- Eğer hamile iseniz
- İleride çocuk sahibi olmak istiyorsanız
Rahim miyomlarının tıbbi tedavisinde şu anda en yaygın olarak kullanılan ilaçlar Gn-RH analoglarıdır. Genellikle geçici olarak kullanılırlar ve miyom boyutunu küçültmeye yardımcı olabilirler, ancak nadirde olsa yok edebilirler.
- Bu tedavinin mantığı yumurtalık fonksiyonunu bloke ederek kanda dolaşan östrojen miktarını azaltmaktır. Bu lezyonlar östrojene bağımlı olduğundan boyutları küçülme eğilimindedir.
Tıbbi veya hormonal tedaviler
- Ağır adet dönemlerini kontrol etmeye yardımcı olan doğum kontrol hapları.
- Her gün uterusa düşük dozda progestin hormonu salan bir RİA türü.
- Yumurtlamayı durdurarak miyomları küçültmeye yardımcı olan hormon tedavisi enjeksiyonları. Çoğu zaman, bu terapi ameliyattan önce miyomları küçültmek için sadece kısa bir süre için kullanılır. Yan etkileri azaltmak için az miktarda östrojen hormonu eklendiğinde daha uzun süre kullanılabilir.
Miyom tedavisi şunları içerebilir:
- Kan akışını azaltmak için traneksamik asit.
- Ağır adet dönemlerine bağlı anemiyi önlemek veya tedavi etmek için demir takviyeleri.
- Kramplar veya ağrılar için ibuprofen ve naproksen gibi ağrı kesiciler.
Miyom Tedavisinin Yan Etkileri Nelerdir?
Bu tedavinin
- sıcak basması,
- terleme,
- vajinal kuruluk,
- ruh hali değişimleri gibi yan etkileri vardır.
Rahim miyomları kanserojen olabilir mi?
Rahim kasında leiomyosarkom adı verilen bir kanser gelişebilir, bu nadir görülen bir tümördür çünkü bu şekilde teşhis edilen yaklaşık 1/5000 miyom gerçekten rahim sarkomudur.
Çoğu durumda, miyomlar bu tümörlerin orijinal temeli değildir, ancak leiomyosarkomlar başlangıçtan itibaren kanserlerdir. Bu nedenle miyom bir kanser değildir.
Rahim miyomları Yaşam kalitesini etkiler mi?
Miyomla ilişkili ağrı veya kanama ve anemi, günlük yaşamın normal aktivitelerini sınırlayabilir ve cinsel, sosyal ve aile yaşamlarını etkileyebilir. .
Ancak asemptomatik miyomlar endişeye neden olduğu ve ruh halini etkilediği için yaşam kalitesini de etkileyebilir. Ayrıca bazı durumlarda kadınların doğurganlığına müdahale etmesi kısa vadede gebelik elde edilememesi nedeniyle kaygıya neden olabilmektedir.
Rahim miyomunun doğal tedavisi var mı?
Uterus fibroidlerini iyileştirmek için önerilen evde yapılan ilaçlar mevcuttur; hint yağı, karahindiba yağı, süt devedikeni, zencefil veya pancar ve havuç suyunu içerir.
Ancak, bu doğal ilaç tedavilerinin etkinliğini doğrulayan hiçbir bilimsel çalışma bulunmamaktadır. Bu nedenle myomatöz rahminiz varsa ve belirtileriniz varsa geleneksel tıbbi tedavilere başvurmanız önerilir.
Miyom önlenebilir mi?
Genetik-kalıtsal yatkınlıkları göz önüne alındığında, bu tümörler için net önleyici tedbirler yoktur, ancak miyom insidansını azaltmaya yardımcı olabilecek bazı faktörler vardır:
- Düzenli olarak fiziksel egzersiz
- Dengeli bir diyet: Obeziteyi teşvik ederek bu tümörlerin büyümesinden sorumlu östrojen üretimini etkilediğinden, kolesterol ve rafine şekerler açısından zengin diyetlerden kaçınmak.
- Doğru yaşlarda hamile kalmak: Annelik, yumurtalıkların hormonal dinlenmesi nedeniyle miyom görünümünü azaltan ve geciktiren bir faktördür.
- Uzun süreler boyunca hormonal aşırı maruz kalmayı önlemek.
- Düzenli jinekolojik kontroller: Konsültasyonda miyomların %70’i tespit edilmektedir.
Yazar: Ercan Tutal