FAKO Ameliyatı

FAKO (Fotorefraktif) Cerrahi Nedir?

Fotorefraktif cerrahi, odaklanma gücünü kaybetmiş gözün sertleşmiş lensinin kişiye özel Multifokal Göz İçi Lensi ile değiştirilerek görmenin düzeltilmesidir.

Bu lensler, herhangi bir mesafeye odaklanma yeteneğine sahip olmanızı sağlar, böylece uzak, yakın ve orta görüşte net bir şekilde görebilirsiniz. Yani, bir bilgisayar monitörüne, boyarken resminize, hesap yaparken rakamlara rahatça görüş sağlarsınız. Kalıcı gözlük veya kontakt lens kullanma ihtiyacını ortadan kaldırmak için “Fotorefraktif” cerrahi uygulanır.

Presbiyopi nedir?

Presbiyopi, yaşlandıkça ortaya çıkan yaygın bir görme bozukluğu durumudur. Genellikle göz yorgunluğu olarak adlandırılır.

40 yaşın altı: 40 yaşın altındaki kişilerde göz merceği, odaklama için bir kamera lensine benzer biçimde şekil değiştirme esnekliğine sahiptir.

40 yaş: 40 yaş civarına gelindiğinde ise gözdeki mercek su kaybına uğrar ve bu nedenle mercek sertleştikçe esnekliği de git gide azalır. Buna bağlı olarak gözün odaklanması yavaşlar ve kaybolmaya başlar. Gözlüksüz odaklanmak imkansız hale gelir.

Presbiyopi belirtileri nelerdir?

Hiç görme sorunu yaşamamış olsanız bile presbiyopiden kaçınmak pek mümkün değildir.

Presbiyopi yavaş yavaş gelişir. İlk başta, bulanık görme, okurken veya yakından bir iğneye iplik geçirirken zorluk çekme,  cep telefonu veya metin mesajlarını, arayan numarayı veya kişiyi tanımlayamama şeklinde yakın olan her şeyde kendini gösterir.

Presbiyopiden kimler etkilenir?

​Presbiyopinin ortaya çıkması kaçınılmazdır, 40 ile 45 yaşları arasında kendini göstermeye başlar. 50 yaş üstü bireylerin neredeyse %100’ünü etkiler ve yıllar içinde daha belirgin hale gelir. Yakını görebilen 50 yaş üstü kişilerde ise miyopi, yani uzağı kötü ve yakını iyi görebildiğiniz bir görme bozukluğu vardır.

Fotorefraktif Cerrahinin Avantajları Nelerdir?

Ameliyat, katarakt sorununu düzeltmenin yanı sıra miyop, hipermetrop, astigmat ve presbiyopi gibi önceden var olan kusurları da ortadan kaldırır.

• Görsel düzeltme kararlı ve kalıcıdır
• Katarakt oluşumunu engeller ve bu ameliyata olan ihtiyacı ortadan kaldırır
• Kalıcı gözlük ve kontakt lens kullanma ihtiyacını ortadan kaldırır
• Yakın ve uzağı görme her iki gözdede sağlanır
• Gece ve gündüz kaliteli görüş sağlar
• Bu lens geceleri çok az ışık rahatsızlığına neden olur ve bu nedenle sürüş gibi gece aktivitelerini etkilemez
• Ayakta ameliyat
• Dikiş gerektirmez
• Lokal anestezi
• Günlük aktivitelere anında dönüş

Ek olarak bir daha asla katarakt ameliyatına gerek duymazsınız çünkü doğal lens çıkarıldığı için gelecekte bu hastalığa yakalanma olasılığı yoktur.

Göz içi lenslerinin çeşitleri

1. Monofokal LIO: Görüş kalitesi çok yüksek bir lens çeşididir ancak bu lenslerde sadece bir tane odak noktası bulunur. Bu nedenle gözlük takmaktan çekinmeyen hastalarda kullanılması tavsiye edilir. Hastaların bilgisayarda çalışırken ve yakın görme sırasında gözlük takmaları şarttır.
2. Multifokal LIO: Üç odakları vardır, genel olarak trifokal lensler kullanılır ve hastanın uzaktan orta ve kısa mesafeye kadar iyi görmesi sağlanır. Işığı üç odak noktasına bölerek, hastalar neredeyse hiç fark etmese de, görme kalitesini biraz kaybedebilirler. Parlama varlığı gibi gece görüş bozukluklarının ortaya çıkma olasılığı ve ayrıca küçük bir kontrast duyarlılığı kaybı olabilir. Genel olarak, önceden kataraktı olan hastalar genellikle bu küçük optik değişiklikleri fark etmezler ve genellikle çok memnun olurlar.
3. Genişletilmiş odaklı LIO: Son yıllarda ortaya çıkmış olup, orta görmenin yanı sıra uzak görüşte de doğru görmeyi sağlarlar. Yakın görüşte küçük yazıları okumak için gözlüklere küçük bir ilave gerekecektir. Bu genişletilmiş odak lensleri, geceleri üç odaklı lenslere göre daha az sorun çıkarma avantajına sahiptir.

Katarakt ameliyatı genellikle önce bir göze, birkaç gün sonra diğer göze yapılır.

Anestezi nedeniyle ağrısız bir ameliyattır. Aynı zamanda kısa bir operasyondur, yaklaşık 10-15 dakika sürer.

Multifokal Lenslerden Kimler Yararlanabilir?

​Bu ameliyat;

• Presbiyopiden muzdarip,
• 50 yaş üstü,
• yakın nesnelere odaklanma yeteneğini kaybetmiş,
• yakını görmek için genellikle gözlüğe ihtiyaç duyan
• kataraktı olan kişiler için idealdir.

Hastanın prosedür için uygun olup olmadığını belirleyen oftalmolojik muayenedir.

İşleme başlamadan önce uzman doktor korneanın topografisini, gözün uzunluğunu ve kornial kalınlığını gözden geçirerek herşeyin olması gerektiği şekilde olup olmadığı teşhis edilir. Bu teknolojiden uzman tetkiklerle uygun gördüğü takdirde hipertansif ve diyabetik hastalarda yararlanabilmektedir.

Hastaların çoğu genellikle yaşlı olsa da, ameliyat, doğuştan katarakt olan çocuklar da dahil olmak üzere herkes içindir.

Fotorefraktif Ameliyatı Güvenli Midir?

Çok güvenli bir tekniktir ancak en iyi sonuçlar elbette cerrahın tecrübesine bağlıdır.

Multifokal göz içi lens implantasyonu ile modern lens çıkarma cerrahisinin temel faydalarından bazıları, dünya çapında yıllardır kanıtlanmış başarıya sahip olmasıdır. Diğer tekniklerin aksine, bu teknikte kornea sağlam kalır. Ayrıca, elde edilen iyi görmenin, diğer presbiyopi tekniklerinin çoğunda yapıldığının aksine, bir gözün yakını ve diğer gözün uzağı görmesi değil, iki göz içinde tüm mesafelerde sağlanabilmesidir.

Fotorefraktif cerrahi ne zaman yapılmalıdır?

Ameliyat olma kararı, hasta hayatını doğal olarak sürdüremediği anda veya göz doktorunun hastanın görüşünü riske atacak bir durum bulduğu anda hastaya tekabül eder.

Ameliyata Hazırlık Aşaması

Bu ameliyatı yaptırmadan önce uzman bir göz doktoruna giderek tam bir göz muayenesi yaptırmalısınız.

Gözün içini kontrol etmek için ultrason veya lazer gibi tamamlayıcı tetkikler yapılabilir.

Çalışmalar, göz sağlığının genel bir değerlendirmesini yapmanın yanı sıra, katarakt konusunda uzmanlaşmış göz doktorunun her hasta için uygun göz içi merceğini belirlemesine olanak tanır.

Fotorefraktif Cerrahinin Aşamaları

Gözün anatomisinde en dıştaki kısım şeffaf bir yapı olan korneadır. Sonra renkli kısım, merkezi bir açıklığı olan iris, göz bebeği ve irisin arkasında, değiştirilecek mercek olan göz merceği bulunur.

Hastalarda stresi azaltmak ve gevşemeyi teşvik etmek için bazı ilaçlar kullanılabilir. Eğer ameliyat olacak hasta çocuk yaşta ise operasyon sırasında stresi ortadan kaldırmak için uzmanın kararıyla genel anestezi uygulanabilir.

1. İlk olarak korneada 2.2 milimetrelik bir mikro kesi yapılır.
2. Daha sonra lensin kapsüler torbasında küçük bir delik açılır.
3. Lensin çekirdeği ile temas ettiğinde, lensin merkezi kısmını, çekirdeği yok eden ve toz haline getiren ultrason dalgaları yayan bir el aleti ile işlem yapılır.
4. Lens çekirdeğinin parçaları daha sonra aspire edilir ve kapsüler torba temizlenir.
5. Her odakta görmenizi iyileştirecek olan multifokal bir göz içi lensi göze enjekte edilir.
6. Kapsül boşluğuna enjekte edildikten sonra bir mercek şeklini alır ve gözün doğal merceğinin bulunduğu yere yerleştirilir.

Fotorefraktif Cerrahinin Riskleri Nelerdir?

Komplikasyonlar genel olarak hastanın dikkatsizliği nedeniyle;

• gözde iltihaplanma
• enfeksiyon
• veya kanama şeklinde görülür.

Kalıcı görme hasarına sebebiyet vermemesi adına ivedikle uzmana danışılması gerekmektedir.

Fotorefraktif Cerrahi Sonrası Tedavi Süreci

Ameliyat sonrasında doktorunuz genellikle iltihap oluşumunu önleyici damla şeklinde ilaçlar verecektir.

Ameliyattan sonra iyileşmeye yardımcı olabilecek bazı önlemler;

• güneş gözlüğü takmak,
• göze dokunmadan önce ellerinizi yıkamak,
• ıkınmaktan, ani hareketlerden kaçınmak,
• iltihaba veya göz tahrişine neden olabilecek maddelerle temastan kaçınmak,
• araba kullanmaktan kaçınmak şeklinde sıralanabilir.

Kişinin yaşam kalitesindeki iyileşme hemen fark edilir ve bu değişim çok önemlidir. Hastanın yaşam tarzında bir değişiklik yaratır çünkü kişi bir şekilde kendini özgür hisseder.

Sonuçlar tatmin edicidir. İşlem çok hızlıdır, hasta acı çekmez iyileşme hemen gerçekleşir.

Yazar: Merve Ergin

Merve ERGİN